Φωνάζει το κράτος για να φύγει ο νοικοκύρης
Το παρόν άρθρο δημοσιεύτηκε στις 17-2- 2011 στο οικονομικό site Capital.gr
Στα πλαίσια της επιλογής για πολιτική σταθερότητα … η κυβέρνηση μεταβάλλει ακόμη μία φορά το φορολογικό μας σύστημα. Η κίνηση αυτή κρίνεται ότι αποτελεί μία ακόμη άκριτη επιλογή μέτρων τα οποία αποδεικνύουν την έλλειψη βάσιμων προβλέψεων και τη προσπάθεια δημιουργίας κλίματος κατά της «φοροδιαφυγής» για διάφορους λόγους.
Αρχικά, η κατάθεση του τρίτου κατά σειρά φορολογικού νομοσχεδίου σε διάστημα μικρότερου του έτους επ’ ουδενί λόγω δεν συνιστά απόδειξη φορολογικής σταθερότητας. Να σημειώσουμε στο σημείο αυτό ότι η φορολογική σταθερότητα αποτελεί έναν από τους βασικούς παράγοντες έλλειψης επενδύσεων στη χώρα μας.
Επιπλέον, η επί της ουσίας ποινικοποίηση της μη καταβολής φόρων συνιστά μονομερή κι δυσανάλογη απόφαση της πολιτείας. Σύμφωνα με το ποινικό μας δίκαιο, έγκλημα αποτελεί η πράξη η οποία επιφέρει ποινή. Η ποινή αποτελεί την αντίδραση της πολιτείας σε μία αντικανονική συμπεριφορά του πολίτη, η οποία ενέχει μία ιδιαίτερη κοινωνική απαξία. Το δε έγκλημα πρέπει να είναι ανάλογο προς τη ποινή. Με τα ανωτέρω δεδομένα, δεν κρίνεται ότι η ποινικοποίηση της μη καταβολής φόρων ενέχει τόσο έντονο το στοιχείο της κοινωνική απαξίας. Οι πολίτες γνωρίζουν το ζήτημα, ωστόσο δεν εξανίστανται προκείμενου να δικαιώσουν την επιλογή της πολιτείας να ποινικοποιήσει τις φορολογικές παραβάσεις και άρα να πληρούνται οι συνταγματικές επιβολές της αναλογίας. Άλλωστε, εάν τεθεί το θέμα της διαδικασίας του αυτοφώρου για την καταβολή του ΦΠΑ, πως θα πρέπει να αντιδράσει η πολιτεία για την μη επιστροφή του ΦΠΑ από την ίδια την πολιτεία, όταν εκείνη δεν αποδίδει ήδη παρακρατηθέντες φόρους;
Ακόμη, η πρόταση όπως η μη απόδοση του ΦΠΑ να μετατραπεί σε αδίκημα, το οποίο θα παραγράφεται σε σημαντικά χρονικά διαστήματα, υπερβαίνει κάθε νομική λογική αναλογίας μεταξύ μέτρων και κράτους δικαίου. Άλλωστε, όπως η πολιτεία αξιοποιεί την επιστροφή ΦΠΑ ως μορφή πίστωσης για την ίδια, αναρωτιέται κανείς γιατί να μην διατηρούν και οι πολίτες αυτό το «δικαίωμα». Επίσης, η αύξηση της προκαταβολής φόρου στο 50% προκειμένου να αμφισβητήσει ενώπιον της δικαιοσύνης ο φορολογούμενος κάποιο επιβληθέν πρόστιμο θέτει υπό αμφισβήτηση την ίδια την φύση του κράτους καθώς το μετατραπεί από διαχειριστή και πάροχο σε δεινό εισπράκτορα, διότι μία τέτοια ρύθμιση αποτελεί ουσιαστικό εμπόδιο στο συνταγματικό δικαίωμα της πρόσβασης του πολίτη στη δικαιοσύνη.
Κοντολογίς, τα ανωτέρω αποδεικνύουν ότι η πολιτεία κάνει άκριτη χρήση της νομοθετικής της εξουσίας επιβάλλοντας επιπλέον μέτρα. Οι κινήσεις αυτές δεν εντάσσονται στα πλαίσια μίας πλήρους και σταθερής φορολογικής πολιτικής, η οποία θα βασίζεται σε ουσιαστικές προβλέψεις, επιχειρήματα και μακρόχρονη φορολογική πολιτική . Επιπλέον, αναδεικνύεται ακόμη μία φορά η υπεροχή του κράτους έναντι των αδύναμων πολιτών. Στις 20 Οκτωβρίου 2010, ψηφίστηκε ευρωπαϊκή οδηγία σύμφωνα με την οποία το Δημόσιο θα είναι υποχρεωμένο να πληρώνει τους πιστωτές του μέσα σε 30 μέρες. Δυστυχώς, η πιθανή ενσωμάτωση μίας τέτοιας οδηγίας δεδομένης της σημαντικής άτυπης και μονομερούς πίστωσης που απολαμβάνει το δημόσιο από την αλόγιστη καθυστέρηση πληρωμών θα μπορούσε να απειλήσει την ίδια του την ύπαρξη. Ωστόσο, μόνο κατ’ αυτό το τρόπο θα μπορούσε να πείσει όλους μας ότι η επιβολή φόρων και κυρίως η είσπραξη τους συνιστά αναπόσπαστο τμήμα μίας υγιούς φορολογικής συνείδησης, όταν το κράτος και οι πολίτες του συναλλάσσονται με ίσους και δίκαιους εκατέρωθεν όρους.